Themanummer september 2023

Eind vorig jaar bogen bestuur en redactie van TVE zich over de vraag waar dit jaar de traditionele Open Dag zou worden georganiseerd, en we realiseerden ons dat er allang geen bijzondere aandacht aan het westen van de regio was besteed. De historie van Vreeland, dat niet toevallig zo heet omdat het op de grens ligt van het ooit door zowel de bisschoppen van Utrecht als de graven van Holland omstreden gebied, leidde tot contact met de Historische Kring van Loenen aan de Vecht, Loenersloot, Nieuwersluis, Nigtevecht en Vreeland. Besloten werd samen de Open Dag te organiseren. Gegeven de lange historie van grenscorrecties in onze regio en met de problemen van ons huidige agrarisch systeem in het achterhoofd, werd de titel van de Open Dag: Sporen van grenzen tussen Vecht en Eem.

Grenzen, pogingen ze te trekken, te handhaven of te verleggen, hebben door de eeuwen heen vele gezichten en gevolgen. Europese natiestaten vertonen oude reflexen. Er worden weer hekken neergezet. Een voorbeeld uit dat betrekkelijk recente verleden belicht Margreet de Broekert in haar artikel over het lot van Sinti en Roma in Nederland, en ook in het Gooi. Overigens was nog niet zo lang geleden de meest zichtbare grens te vinden rond Hilversum: de Duitse tankgracht.
In de geschiedenis van onze regio was echter vooral sprake van een eindeloze hoeveelheid grenscorrecties en pogingen tot gemeentelijke fusies. Na onze oproep hebben redacties van de aangesloten historische kringen artikelen geleverd die dat uitvoerig illustreren.
Behalve zulke papieren sporen bestaan er ook mentale grenzen. Ze zitten in de hoofden van mensen en vallen onder de verzamelbegrippen vooroordeel, beeldvorming, misverstand en onwetendheid. Daarover schrijft onze nieuwe redacteur Jan Vollers in een brede verkenning van identiteiten en verschuivende grenzen tussen Vecht en Eem. Historicus Henk Michielse geeft een overzicht van vier eeuwen van conflicten tussen katholieken en protestanten in ons gebied. Tot
slot laat filosoof Michiel Korthals in een opmerkelijk essay zien dat ecosystemen open én begrensd zijn. Hij breekt een lans voor een regionale behandeling van Gooi, Eem en Vecht, zodat de hoogst noodzakelijke verandering richting ecologie en sociale rechtvaardigheid vorm kan krijgen.
Wij wensen u veel kijk- en leesplezier.

Het tijdschrift is voor 9,95 verkrijgbaar in de TVE webwinkel en bij de volgende boekhandels:

Boek en Kantoor Marinus van Kralingen, Breukelen
Bruna – Boekhandel Liebe, Bussum
Boekhandel Los, Bussum
Boekhandel Voorhoeve, Hilversum
Bruna (Kerkstraat), Huizen
Ruijsdael op ’t Hoekje, Naarden
Larense Boekhandel, Laren
Boekhandel Van de Ven, Soest